Бирæ чызджытæ-иу сæ цæст æрывæрдтой Гиуæргийыл, бирæтæн сæ зæрдæты ныххаудта, сæ зæрдæ йемæ дзырдта. (Ф. 1959, 10.)
Фразеологический словарь иронского диалекта. - Цхинвал:, Полиграфическое производственное объединение РЮО, 2-е дополненное издание. . Составил Дзабиты З. Т., Редактор издания Дзиццойты Ю. А..
БЫЦЕНОН — Болатрихи Хæмыцы ус, æмæ æндонриу Батрадзы мад. Хæмыц æм Нарты хæрзæджытимæ курынмæ куы ныццыд, уæд сæ Быцентæ хорз федтой, стæй, Сослан къухылхæцæг уыд æмæ иу афон бар ракуырдта, мæ хойы фенон, зæгъгæ. Рацыдис уатмæ. Уым амæй ай рæсугъддæр… … Словарь по этнографии и мифологии осетин
СОСЛАН — тж. СОЗЫРЫХЪО Нарты кадджыты зындгонддæр, бирæвæрсыгдæр, ныхмæвæрддæр фæлгонцтæй иу. Йæ райгуырдæй йæ мæлæтмæ йæ алы ми дæр, йæ удыхъæд суанг йæ конд æмæ йæ уæлæдарæс дæр диссаг кæмæн сты, ахæм хъæбатыр у Сослан. Йæ хъæбатырдзинад, йæ тых, йæ… … Словарь по этнографии и мифологии осетин
ЦЫКУРАЙЫ ФÆРДЫГ — тж. УРС ФÆРДЫГ Нарты кадджыты 1946 азы рауагъды йæ чиныгаразджытæ амонынц: «Зынаргъ дуры мыггаг. Ам: мард æгас кæныны, цæфтæ дзæбæх кæныны тых кæмæ ис, ахæм фæрдыг. Ома, цы курай, уый дæтты». Кадджыты та кадæг «Сослан Бедухайы куыд æрхаста» йы… … Словарь по этнографии и мифологии осетин
АЙСАНА — Нæртон Уырызмæг æмæ Сатанайы фырт. Кадæг «Уырызмæг æмæ Сырдон» нын зæгъы: «Нартæ æрæмбырд сты æмæ загътой: «Уырызмæг йæхиуыл фæхæцыди æмæ фервæссыди йæхиуыл. Ныр ма уымæн зæнæг куы фæуа, уæд йæ зæнæг дæр сæ фыды хуызæн рахæсдзысты, æмæ ма уæд… … Словарь по этнографии и мифологии осетин
АРВАЙДÆН — Кадджыты, таурæгъты æмæ аргъæутты æвæджиауы айдæн (кæсæн), куы дзы кæсай, уæд, дæм, Дун дунейы, ома, зæххы уæлцъарыл, арвы тыгъдады æмæ дæлзæххы фарастгай фæлтæры цыдæриддæр ис æмæ архайд цæуы, уый чи равдиса, ахæм Арвайдæн ис Нарты Сатанамæ, æмæ … Словарь по этнографии и мифологии осетин
МÆЙ — I Луна. кæс СТЪАЛЫТЫ ÆМÆ ÆРВОН ФÆЗЫНДТЫТЫ НÆМТТÆ II Ирон адæмон сфæлдыстады Мæйы тыххæй алыхуызон таурæгътæ ис. Йæ равзæрды тыххæй сæ иу цыбырæй у ахæм. Иу мадæн уыд авд фырты. Иу хатт лæппутæ ацыдысты хос кæрдынмæ. Уыцы афон мадæн райгуырд… … Словарь по этнографии и мифологии осетин
ФЫССÆН ÆХСÆВ — Ирон, стæй ирайнаг иннæ адæмтæм ног азы бæрæгбон хуыйны Ногбон. Ногбоны æхсæвæй райдайы ног аз. Уый стыр æмæ кадджын, бирæвæрсыг æмæ мидисджын бæрæгбон у. Бирæ алыхуызон æгъдæуттимæ, фарны хъуыддæгтимæ баст у. Ногбон ис зæронд æмæ ног азы æхсæн,… … Словарь по этнографии и мифологии осетин
БÆЗДЖЫН ЗОНДÆЙ СКÆРДЫН — Зондджын хъуыды зæгъын. Кæсыс, – скарста та Гела йæ бæзджын зондæй, – цæй рæвдаугæ хъæлæсæй дзуры йемæ. (Букуылты А. Зарæг баззади цæргæйæ.) … Фразеологический словарь иронского диалекта
